Świętokrzyski Park Narodowy jest dziedzictwem, o które powinniśmy się troszczyć – mówił w czwartek w Kielcach Szymon Hołownia, lider ruchu Polska 2050. Skrytykował też plany zakładającej wyłącznie z obszaru ŚPN 1,3 ha na szczycie Świętego Krzyża (Łyśca).
Zmiana granic Świętokrzyskiego Parku Narodowego znalazła się w projekcie rozporządzenia Ministerstwa Środowiska w ubiegłym roku. Projekt zakłada wyłączenie z granic Parku ok. 1,3 ha powierzchni obejmującej: budynek tzw. szpitalika i zachodnie skrzydło klasztoru, w którym obecnie mieści się Muzeum Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Resort argumentował, że nieruchomości, które mają być wyłączone z obszaru parku „bezpowrotnie utraciły wartości przyrodnicze”. Rozporządzenie krytykowali przyrodnicy i naukowcy m.in. Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej Polskiej Akademii Nauk.
„Zamiast harmonijnej współpracy, która przez tyle lat się układała, między tym co kościelne, a tym co nasze wspólne, państwowe, to teraz znowu jest konflikt. Znowu jest napięcie, znowu zachłanność jednych nie ma postawionej tamy przez skuteczność i konsekwencje drugich” – mówił w czwartek w Kielcach Hołownia.
Zdaniem Hołowni „absurdalne” są sugestie, że nieruchomości, które mają być wyłączone z obszaru parku utraciły wartości przyrodnicze. Natomiast władza zamiast „jasno i wyraźnie opowiedzieć się po stronie obywateli znowu zaczyna rozgrywać swoje partyjne i partykularne interesy”.
„Od siedemdziesięciu lat ten park istnieje w kształcie jaki istniał. Skąd nagle pomysł, jak nie z zachłanności, jak nie z własnych biznesowych pomysłów, żeby nagle wyłączać ten ponad hektar jeszcze twierdząc, że nagle przestał przedstawiać istotną wartość przyrodniczą” – mówił Hołownia, zwracając jednocześnie uwagę na ekspertyzy przyrodników, „z których wynika, że jest dokładnie odwrotnie”.
Hołownia podkreślał konieczność rozdziału Kościoła od państwa, który powinien być przeprowadzony „na zimno i na spokojnie”. „Kwestie rozliczeń majątkowych pomiędzy Kościołem Katolickim należy uznać za zamkniętą. W sprawie klasztoru na Św. Krzyżu wypowiadała się Komisja Majątkowa – sprawa jest zamknięta definitywnie” – mówił.
Lider Polski 2050 podkreślał, że kwestie związane z funkcjonowaniem parków narodowych nie powinny być regulowane rozporządzeniami. „Jeśli już chcecie, to róbcie to absolutnie na otwartym gruncie. Dajcie nam się do tego odnosić. Świętokrzyski Park Narodowy nie jest własnością Prawa i Sprawiedliwości, zakonu Oblatów i Kościoła Katolickiego. Jest dziedzictwem narodowym, o które powinniśmy się troszczyć tak, jak troszczymy się o miejsca pamięci naszej historii, jak troszczymy się o skarby naszej kultury narodowej” – dodał.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zmian obszaru Świętokrzyskiego Parku Narodowego zostało opublikowane w połowie ubiegłego roku. Argumentowano w nim, że nieruchomości mają być wyłączone z obszaru parku, ponieważ „bezpowrotnie utraciły wartości przyrodnicze”. Podobne stanowisko podtrzymywał dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego Jan Reklewski.
„Teren trzech działek ewidencyjnych, które są w projekcie przedmiotowego Rozporządzenia zaplanowane do wyłączenia z obszaru ŚPN, stanowiły w pełni wybrukowane podwórze więzienne, zajęte pomieszczeniami gospodarczymi, wartowniami i murem więziennym. Przedstawiony przeze mnie pogląd dotyczący urbanizacji przedmiotowego terenu, w mojej ocenie, jest bardzo dobrze udokumentowany i bezsporny” – komentował w kwietniu Reklewski.
Z kolei w czerwcu dyrektor ŚPN i ojciec Marian Puchała, superior Klasztoru Misjonarzy Oblatów na Św. Krzyżu wydali oświadczenie, w którym podkreślono m.in., że Komisja Majątkowa w 2002 r. nie przychyliła się do roszczeń Diecezji Sandomierskiej ws. klasztoru na Łyścu nie dlatego, że były one niezasadne, lecz z przyczyn formalnych.
„Komisja Majątkowa ustawowo została umocowana do rozpatrywania spraw przejęcia majątku kościelnego w wyniku działań władzy ludowej, osadzonej na ziemiach polskich siłą Armii Czerwonej” – napisano. Autorzy oświadczenia zwrócili także uwagę, że kasata klasztoru została dokonana na mocy bulli papieża Piusa VII, wydanej na wniosek Cesarza Rosji z 1818 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie zmian obszaru Świętokrzyskiego Parku Narodowego przewiduje jednocześnie zwiększenie terenów Świętokrzyskiego Parku Narodowego o ponad 60 ha, w gminach Waśniów i Nowa Słupia. W dokumencie zaznaczono, że obszar znajduje się w granicach Natura 2000 Łysogóry. Występują tam chronione gatunki – grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny, bóbr europejski oraz wydra. (PAP)
Autor: Wiktor Dziarmaga