Skala urodzeń w woj. świętokrzyskim była w 2022 r. najniższa w kraju, a w porównaniu z urodzeniami w 2012 r. spadła o blisko 30 proc. Świętokrzyskie starzeje się i wyludnia najszybciej w Polsce. Na 100 wnuczków przypada blisko 156 dziadków – najwięcej w kraju – wynika z danych urzędu statystycznego.

Ludność woj. świętokrzyskiego w końcu 2022 r. liczyła 1178,2 tys. osób, tj. mniej o 0,8 proc. niż przed rokiem i o 7,5 proc. niż w 2012 r. Ubytek liczby ludności był najwyższy w kraju – wynika z danych przekazanych przez Urząd Statystyczny w Kielcach.

„W województwie świętokrzyskim obserwowany jest spadkowy trend urodzeń. W 2022 r. odnotowano 8157 urodzeń żywych, tj. o 6,4 proc. mniej niż rok wcześniej i o 29,1 proc. mniej niż w 2012 r.” – przekazała kierownik Świętokrzyskiego Ośrodka Badań Regionalnych w kieleckim Urzędzie Statystycznym Aneta Królik.

Skala urodzeń w województwie była najniższa w kraju – liczba urodzeń żywych w przeliczeniu na 1000 ludności wyniosła w 2022 r. 6,90, podczas gdy rok wcześniej 7,31, a w 2012 r. 9,02. W kraju wskaźnik ten w 2022 r. wyniósł 8,07.

W wyniku notowanych corocznie spadków urodzeń i wydłużenia trwania życia następują zmiany pokoleniowe, zmniejsza się udział ludzi młodych, a rośnie odsetek osób w wieku emerytalnym. „Postępuje zatem proces starzenia się społeczeństwa. Odzwierciedla to współczynnik starości demograficznej, który określa udział osób w wieku 65 lat i więcej w populacji ogółem. Na koniec 2022 r. współczynnik w województwie był najwyższy w kraju i wyniósł 21,8 proc, co oznacza, że częściej niż co piąta osoba miał 65 lat lub była starsza” – przekazała Aneta Królik.

Zaznaczyła, że relacje pokoleniowe dobrze obrazuje indeks starości, czyli relacja dziadków (osób w wieku 65 lat i więcej) do wnuków (w wieku 0-14 lat). „Na koniec 2022 r. w województwie świętokrzyskim na 100 wnuczków przypadało blisko 156 dziadków – najwięcej w kraju” – wskazała.

Zarówno przed rokiem, jak i 10 lat wcześniej pokolenie babć i dziadków przewyższało liczebnie pokolenie wnuczków, jednak poziom indeksu z każdym rokiem był wyższy. W 2021 r. indeks starości wyniósł 149, a w 2012 r. kształtował się na poziomie 110.

Dodała, że znaczny wzrost liczby osób w najstarszej grupie wiekowej powoduje większe obciążenie osób w późnym wieku produkcyjnym ich rodzicami, będącymi w górnej granicy wieku.

Wskaźnik wsparcia międzypokoleniowego, który określa liczbę osób w wieku 85 lat i starszych, przypadających na 100 osób w wieku 50–64 lata, wyniósł w województwie w 2022 r. 13 osób (o 5 więcej niż dekadę wcześniej). „Wraz ze wzrostem tego współczynnika maleją szanse na zapewnienie nieformalnej opieki najstarszym osobom” – zaznaczyła Aneta Królik.

Kierownik Świętokrzyskiego Ośrodka Badań Regionalnych zwróciła uwagę, że starość demograficzną ludności najprościej wyraża tzw. wiek środkowy, czyli granica wieku, którą połowa ludności już przekroczyła, a druga połowa jeszcze nie osiągnęła.

„Mediana wieku mieszkańców województwa świętokrzyskiego była najwyższa w kraju i wyniosła w 2022 r. 44,3 lata. Określa się społeczeństwa jako stare demograficznie, gdy wartość mediany mieści się w przedziale 30–34 lata. Zatem można stwierdzić, że mieszkańcy województwa świętokrzyskiego są społeczeństwem starym demograficznie” – przekazała.

Ekspertka zwróciła uwagę, że starzenie, ale także wyludnianie potęguje emigracja z województwa – bo migrują zwłaszcza osoby młode, wykształcone – w poszukiwaniu atrakcyjnych rynków pracy. „Saldo migracji wewnętrznych na pobyt stały od lat przyjmuje ujemne wartości, czyli więcej osób opuszcza województwo niż się tu osiedla. W 2022 r. ubytek migracyjny w województwie świętokrzyskim wyniósł 2,3 tys. osób” – dodała.

Zaznaczyła, że zmiany demograficzne są wypadkową wielu czynników i konsekwencją zdarzeń. Z przeszłości. „Proces starzenia został dodatkowo przyspieszony przez wkraczanie w wiek starości pokolenia powojennego wyżu demograficznego z lat 50. ubiegłego wieku” – podkreśliła. (PAP)

Autor: Wiktor Dziarmaga