Delegacja Instytutu Pamięci Narodowej złożyła we wtorkowe przedpołudnie kwiaty na grobie powstańca warszawskiego Wacława „Wilka” Wilczyńskiego. Nagrobek żołnierza Armii Krajowej został odnowiony ze środków IPN.
Wacław „Wilk” Wilczyński ps. Mały urodził się 28 września 1928 roku. Przed wojną ukończył gimnazjum, w czasie okupacji kształcił się w ramach tajnego nauczania (tajne komplety). W konspiracji działał od lutego 1943 roku. Żołnierz pułku Baszta (jednostka wojskowa Armii Krajowej). Podczas powstania warszawskiego walczył na Mokotowie.
Schwytany przez Niemców, był przetrzymywany w koszarach SS przy Rakowieckiej. We wrześniu 1944 roku trafił do obozu w Mauthausen, trzy miesiące później do Gusen II, a potem Gusen I. Po wojnie swoje losy związał z Kielcami, gdzie zmarł 23 lutego 2010 roku.
„Kiedy wyzwalano obóz, w którym przebywał, wyniesiono go na rękach. Ten rosły mężczyzna ważył wtedy zaledwie 35 kg. Po wojnie przyjechał do Kielc. Był bardzo skromnym człowiekiem. Mimo dramatycznych wojennych przeżyć zawsze był pogodny i nikomu nie odmawiał pomocy” – wspominała Wacława „Wilka” Wilczyńskiego jego koleżanka Agnieszka Plucińska-Cichecka.
We wtorkowe przedpołudnie delegacja Instytutu Pamięci Narodowej złożyła na grobie powstańca warszawskiego na Cmentarzu Starym w Kielcach wieńce i wiązanki kwiatów.
„Powstanie warszawskie, heroiczny bój, który zamiast kilka dni trwał ponad dwa miesiące. Już nie pierwszy raz Polacy w obronie ojczyzny przekraczali wszelkie terminy i wszelką wyobraźnię. Ten zryw niepodległościowy oprócz heroizmu powstańców to także symbol cynizmu dwóch totalitaryzmów – komunizmu i nazizmu. Sowieci swoje cele militarne, wizje poszerzenia swojego terytorium przełożyli nad pomoc powstańcom. Narodowy socjalizm to symbol tego, do czego może doprowadzić rządza zniszczenia, w tym przypadku do zagłady ponad milionowego miasta i ogromnych strat w ludziach, zarówno wśród walczących, jak i ludności cywilnej” – powiedział PAP naczelnik kieleckiej delegatury IPN Robert Piwko.
Nagrobek powstańca warszawskiego został odnowiony ze środków IPN. „To nasza misja, aby przypominać o powstaniu warszawskim nie tylko w stolicy, ale w całym kraju. Wnioski o odnowienie nagrobków przyjmujemy od organizacji i stowarzyszeń w różnych stron Polski. Grób Wacława +Wilka+ Wilczyńskiego został wpisany do Ewidencji Grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski z inicjatywy Muzeum Warszawskiego. Ta placówka wskazała nam, że taki grób znajduje się w Kielcach. To pozwoliło nam przekazać środki na jego odnowienie” – powiedział Dawid Terelak z Oddziałowego Biura Upamiętnienia Walki i Męczeństwa IPN w Krakowie.
Główne uroczystości w Kielcach upamiętniające 79. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego rozpoczną się o godzinie 15.45 w Kościele Garnizonowym przy ul. Chęcińskiej, gdzie odbędzie się msza w intencji poległych za wolność ojczyzny. Po nabożeństwie uczestnicy przejdą na skwer Szarych Szeregów przed pomnik Harcerzy Poległych za Ojczyznę.
W ramach uroczystości zaplanowano podniesienie flagi, apel pamięci i salwę honorową, oraz składanie kwiatów.
Na mocy rozkazu dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. o 17.00 – godzinie „W”. Miało na celu wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Armia Krajowa i władze Polskiego Państwa Podziemnego zamierzały ujawnić się i wystąpić wobec Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (utworzonego w Lublinie i zależnego od woli Stalina) w roli gospodarza, jako jedyna legalna władza niepodległej Rzeczypospolitej.
Powstanie, planowane na kilka dni, upadło 3 października po 63 dniach walki. Zginęło od 16 tys. do 18 tys. żołnierzy AK i od 150 tys. do 180 tys. cywilów. Po kapitulacji Warszawa została doszczętnie zniszczona przez Niemców.
Autor: Janusz Majewski
