Świętokrzyski Kampus Laboratoryjny Głównego Urzędu Miar wchodzi w kluczową fazę rozwoju – poinformował Piotr Ziółkowski, dyr. generalny GUM. Trwają analizy błędów pomiarowych, przygotowania do akredytacji i pierwsze projekty badawcze. Planowana jest też rozbudowa infrastruktury o nowe stanowiska badawcze.

Obecnie kampus w Kielcach realizuje etap analiz błędów pomiarowych urządzeń, co jest niezbędne przed przystąpieniem do międzynarodowych porównań z ośrodkami m.in. w Finlandii, Niemczech i Szwecji.

„Współpracujemy z metrologami z kraju i zagranicy, bo niektóre urządzenia porównawcze nie są dostępne w Polsce” – poinformował we wtorek podczas konferencji Piotr Ziółkowski, dyrektor generalny Świętokrzyskiego Kampusu Laboratoryjnego GUM. Przygotowywane są także procedury akredytacyjne, a równolegle prowadzone są pierwsze projekty badawcze oraz świadczenie usług komercyjnych.

„Pierwszy rok to czas na dopełnienie formalności, dopracowanie procedur i metodyki. Kadra jest już przeszkolona i gotowa do pełnego wdrożenia działalności. Wchodzimy w kluczową fazę rozwoju” – podkreślił dyrektor.

Badania metrologiczne prowadzone w kampusie GUM mogą znaleźć zastosowanie m.in. w przemyśle farmaceutycznym. Katarzyna Gałczyńska, ekspertka w Zakładzie Czasu i Długości zwróciła uwagę, że dzięki zaawansowanej nanomaszynie w laboratorium możliwe jest badanie struktur biologicznych m.in. komórek.

„Komórki to obiekty o rozmiarach mikro- i nanometrycznych. Aby zajrzeć w ich głąb, potrzebujemy urządzeń o bardzo dużej rozdzielczości. Analizujemy komórki pod kątem ich reakcji na nowe związki przeciwnowotworowe oraz antybiotyki o działaniu przeciwbakteryjnym” – dodała.

Świętokrzyski kampus GUM dysponuje m.in. dwiema komorami akustyczny, gdzie można badać np. mikrofony, głośniki, czy sprzęt bhp do ochrony przed hałasem. Aby osiągnąć maksymalne wyciszenie, betonowa podstawa pomieszczenia została ustawiona na specjalnych postumentach, sprężynach i matach, które mają niwelować ewentualne drgania z otoczenia.

We wtorek w kampusie odbyły się konsultacje z przedstawicielami firmy Flora Bis, specjalizującej się w produkcji paneli akustycznych. „Problem hałasu staje się coraz większym wyzwaniem, dlatego szukamy jednostki, która mogłaby przeprowadzać badania akustyczne i spełnić oczekiwania zarówno nasze, jak i mieszkańców” – powiedział Paweł Bączyk dyrektor ds. operacyjnych firmy.

Jednocześnie trwa doposażanie laboratoriów. „Pozostało nam wyposażenie stanowiska z obszaru siły, unikatowego w Polsce, oraz laboratorium czasu, które uczyni Kielce drugim (po Warszawie) ośrodkiem dystrybucji urzędowego czasu w kraju” – zaznaczył Ziółkowski. Instalacja precyzyjnych zegarów ma zakończyć się w połowie roku.

Kampus czeka m.in. na dostawę masera wodorowego – kluczowego elementu laboratorium czasu. „Na świecie są tylko trzej dostawcy, w tym jeden w Rosji. Przetarg wygrała firma amerykańska, jednak ze względu na jej zaangażowanie w produkcję zbrojeniową, dostawa była opóźniana. Oczekujemy jej realizacji w najbliższym miesiącu” – poinformował dyrektor.

Albin Czubla, badacz z Zakładu Czasu i Długości GUM zaznaczył, że sprzęt, który wyposażone zostanie laboratorium, w tym grzebień częstotliwości oraz maser wodorowy, pozwoli na niezwykle precyzyjne pomiary czasu, długości i częstotliwości. Dzięki światłowodowemu przenoszeniu częstotliwości laboratorium w Kielcach umożliwi zdalne porównania pomiarowe oraz integrację z międzynarodową siecią instytucji metrologicznych.

Nowe urządzenia znajdą zastosowanie w takich obszarach jak rozwój technologii 5G i 6G, systemy GPS oraz zabezpieczenia transmisji danych, wpływając tym samym na kluczowe sektory gospodarki. Jak podkreślił Czubla, precyzyjny czas jest fundamentem nowoczesnej telekomunikacji, a laboratorium GUM w Kielcach może stać się jednym z głównych ośrodków wspierających te innowacje.

W GUM trwają również prace nad powstaniem kolejnych laboratoriów – elektryczności oraz promieniowania. „Jedno będzie związane z elektromobilnością i bezpieczeństwem baterii oraz magazynów energii, drugie z promieniowaniem, istotnym w rozwoju energetyki jądrowej. Obecnie trwa faza koncepcyjna. Do końca kwietnia planujemy złożyć wniosek o finansowanie laboratorium elektryczności” – wyjaśnił Ziółkowski.

Marszałek województwa świętokrzyskiego Renata Janik, poinformowała, że samorząd województwa na tę inwestycja zamierza przeznaczyć około 90 mln zł z funduszy unijnych.

Świętokrzyski Kampus Laboratoryjny Głównego Urzędu Miar wybudowano przy ulicy Wrzosowej w Kielcach. Na zboczu góry Hałasa powstało osiem budynków, w tym laboratoria – akustyki i drgań, czasu i częstotliwości, laboratorium długości, masy, termometrii, metrologii interdyscyplinarnej, a także budynki warsztatów oraz magazyn materiałów łatwopalnych.

Koszt pierwszego etapu budowy kampusu, łącznie z zakupem aparatury badawczej, wyniósł ok. 250 mln zł. Obecnie w kampusie pracują 82 osoby – 40 w administracji i obsłudze technicznej oraz 40 metrologów, z których część zatrudniona jest wspólnie z Politechniką Świętokrzyską.