Reforma edukacji ma zwiększyć poczucie sprawczości, przynależności do szkoły, wpływu na swoją edukację uczniów i zadowolenie nauczycieli – powiedziała w poniedziałek w Kielcach wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer.

Lubnauer spotkała się w poniedziałek z dyrektorami i nauczycielami świętokrzyskich szkół i placówek oświatowych. Tematem rozmów była nowa podstawa programowa, która 1 września 2026 roku ma wejść do klas I i IV szkół podstawowych oraz do przedszkoli, a rok później do szkół ponadpodstawowych.

„Oprócz tego, aby młodzież miała jak najgłębszą, jak najlepszą wiedzę ogólną, chcemy, aby miała kompetencje społeczne i osobiste. Są one bardzo ważne we współczesnym świecie, zmieniającego się rynku pracy, świecie, w którym wiele prac zastępuje AI (sztuczna inteligencja), z którą trzeba umieć współpracować” – powiedziała wiceminister edukacji podczas konferencji prasowej w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim.

Dodała, że reforma edukacji ma zwiększyć „poczucie sprawczości uczniów”. „To, co dramatycznie źle wypada w testach polskich uczniów, to poczucie sprawczości, przynależności do szkoły, wpływu na swoją edukację. Pod tym względem jesteśmy na szarym końcu, podobnie jeśli chodzi o zadowolenie nauczycieli, którzy są po prostu wypaleni. To musimy zmieniać w polskiej szkole” – podkreśliła Lubnauer.

Dodała, że stąd zmiana „która w dużo większym stopniu ma postawić na kompetencje miękkie, uczyć wykorzystywania wiedzy”. „Poczucia, że potrafimy tą wiedzę wykorzystywać, czyli sprawczość na każdym etapie” – mówiła wiceminister. Zaznaczyła, że te wszystkie zmiany „nie zmieniają struktury szkoły, tylko to wszystko co jest jej wnętrzem”. „Czyli zarówno podstawy programowe, ramowe plany nauczania, wparcie dla nauczycieli i uczniów, kwestie związane z wychowaniem. Wszystko, co jest tymi realnymi trzewiami polskiej szkoły” – powiedziała Lubnauer.

Podkreśliła, że proces reformy edukacji jest konsultowany z nauczycielami. Dodała, że w pierwszym etapie konsultacji wzięło udział prawie 24 tys. nauczycieli, a w drugim, spotkaniach organizowanych na żywo i on-line – prawie 10 tys. nauczycieli.

„Rozmawiamy, bo bez nauczycieli reforma nie ma szansy się udać. To oni realnie wdrażają zmiany w szkołach. Podczas takich spotkań, takich jak to dzisiejsze, szczerze odpowiadamy na ich obawy i słuchamy ich głosu” – zaznaczyła wiceminister.

Poinformowała, że od 1 września tego roku do szkół wejdą dwa nowe przedmioty. Pierwszy z nich to edukacja obywatelska, która pojawi się w miejsce historii i teraźniejszości. „Przedmiot, w którym bardzo ważne są aspekty praktyczne, cztery konkretne działania, które musi podjąć każdy uczeń. Chodzi np. o spotkanie ze świadkiem historii, napisanie listu czy złożenie wniosku do budżetu obywatelskiego. Nowością jest to, że oprócz zagadnień obowiązkowych są także zagadnienia fakultatywne. Nauczyciel spośród 35 wybiera 7 z nich” – zauważyła Lubnauer.

Drugi przedmiot to edukacja zdrowotna, która zastąpi wychowanie do życia w rodzinie. „Edukacja zdrowotna ma być szczepionką dającą odporność na zagrożenia wynikające z internetu, uzależnienia, kwestie związane z profilaktyką i fake newsami, na dużo mniejszą aktywność fizyczną uczniów, zdrowej diety. Jak również kwestie dojrzewania, zdrowia seksualnego. To wszystko co decyduje o zdrowym dojrzewaniu, zdrowym dorastaniu, a potem o zdrowym starzeniu się człowieka” – powiedziała wiceminister edukacji.

Edukacja obywatelska będzie realizowana w klasach II i III liceum ogólnokształcącego w wymiarze trzech godzin w cyklu nauczania – czyli w wymiarze dwóch godzin tygodniowo w klasie II i godziny tygodniowo w klasie III. W klasach II i III liceum ogólnokształcącego dla dorosłych, prowadzącego zajęcia w formie stacjonarnej, będzie realizowana w wymiarze dwóch godzin w cyklu nauczania – czyli w wymiarze godziny tygodniowo w klasie II i III. Wymiar godzin jest taki sam do wymiaru godzin przewidzianego wcześniej dla HiT.

Edukacja obywatelska będzie też realizowana w semestrach: pierwszym i drugim w klasie II liceum ogólnokształcącego dla dorosłych, prowadzącego zajęcia w formie zaocznej w wymiarze 32 godzin w cyklu nauczania – czyli po 16 godzin w każdym semestrze klasy II (tyle samo godzin co dla HiT).

W związku z zaplanowaną realizacją przedmiotu w klasie II tego liceum ogólnokształcącego nastąpiło przesunięcie wymiaru godzin przedmiotu historia (po dziewięć godzin w semestrze) z klasy II do klasy I. Przedmiot będzie też realizowany w klasach II–IV technikum w wymiarze trzech godzin w cyklu nauczania, czyli w wymiarze godziny tygodniowo w każdej klasie i w klasach II i III branżowej szkoły I stopnia w wymiarze dwóch godzin w okresie nauczania – czyli w wymiarze godziny tygodniowo w każdej klasie.

Jeśli chodzi o nieobowiązkową edukację zdrowotną, planowany wymiar zajęć to godzina tygodniowo przez cały rok szkolny.