W Kielcach odsłonięto mural poświęcony misji kosmicznej Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego – pierwszego polskiego naukowca na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Symbolicznym nawiązaniem do udziału Kielc w tym wydarzeniu są liofilizowane pierogi, które astronauta zabrał ze sobą w kosmos.
Projekt to wynik konkursu ogłoszonego przez miasto na początku roku.
Zwycięska praca autorstwa Jakuba Kamińskiego z Wrocławia przedstawia rakietę, astronautę i pierogi dryfujące w przestrzeni kosmicznej. Stylizowana, geometryczna grafika utrzymana jest w estetyce warstwowego „paper-cut”. Centralnym motywem muralu jest startująca rakieta, a w jej wnętrzu znajduje się astronauta z uniesioną ręką i widelcem. Po bokach unoszą się pierogi przypominające chmury, w tle widać planety i abstrakcyjne formy.
Jak przypomniała w sobotę prezydentka Kielc Agata Wojda, celem konkursu było upamiętnienie oryginalnej historii – udziału kieleckiej firmy w misji kosmicznej.
– Złapaliśmy lokalny dla nas wątek – w wielkim przedsięwzięciu, jakim była misja kosmiczna, wzięła udział kielecka firma. Lyofood wysłał pierogi w kosmos – zaznaczyła.
– Chcemy promować kieleckich przedsiębiorców, którzy odnoszą sukcesy nie tylko biznesowe, ale przełamują też różne bariery – dodała.
Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem – wpłynęło 117 prac, spośród których jury wybrało 14 finałowych, a po obradach główną nagrodę – 10 tys. zł – przyznano Kamińskiemu. Nagrodę ufundowała firma Lyofood, specjalizująca się w produkcji żywności liofilizowanej, w tym pierogów zabranych przez Uznańskiego do stacji kosmicznej.
Podczas odsłonięcia muralu głos zabrał popularyzator nauki Karol Wójcicki, który podkreślił, że choć głównym bohaterem misji był astronauta, to pierogi „stały się drugim bohaterem”, skutecznie przyciągając uwagę opinii publicznej. – Trochę nieoczekiwanie pierogi, które poleciały ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim w kosmos, przykuły uwagę całej społeczności. Czasami przyćmiły uwagę wobec samej misji, ale jednocześnie zachęcały do sięgnięcia po informacje naukowe – powiedział.
Dodał, że misja Uznańskiego-Wiśniewskiego obejmowała 13 eksperymentów – od nanotechnologii i sztucznej inteligencji, po psychologię i medycynę. – Być może doprowadzą one do powstania nowych rozwiązań, które zabłysną na arenie międzynarodowej – tak jak pierogi z Kielc pojawiły się na gwiezdnej mapie Polski – podsumował.
Laura Godek z firmy Lyofood przypomniała, że w przestrzeni kosmicznej jedzenie nie jest błahostką. – W kosmosie nie ma błahych problemów, a rzeczy tak przyziemne, jak jedzenie, są istotne dla przyszłości eksploracji – powiedziała.
Liofilizowane pierogi były częścią „kosmicznego” menu polskiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Proces produkcji żywności trwał kilka miesięcy i wymagał dostosowania tradycyjnych przepisów do warunków panujących w przestrzeni kosmicznej.
Misja Ax-4 z udziałem Uznańskiego-Wiśniewskiego rozpoczęła się 25 czerwca. 26 czerwca kapsuła Dragon Grace z czworgiem astronautów zadokowała do ISS. Załoga Ax-4 spędziła a w kosmosie w sumie 20 dni (łącznie z podróżą na ISS i z ISS). Na Ziemię wróciła 15 lipca.
Na ISS, w ramach polskiej misji technologiczno-naukowej IGNIS, Uznański-Wiśniewski miał do wykonania 13 eksperymentów przygotowanych przez polskich naukowców i firmy oraz 30 pokazów edukacyjnych i popularnonaukowych. Wśród nich był m.in. pierwszy na orbicie test interfejsu mózg-komputer.
