Przeczytaj także
12 lipca obchodzić będziemy 80. rocznicę pacyfikacji wsi Michniów. Tego dnia przypomniane zostaną wydarzenia, które na zawsze zmieniły polską wieś. Wspominane będą setki osób, w bestialski sposób zamordowanych, tylko dlatego, że były Polakami. O pomordowanych przypomina ekspozycja Mauzoleum Wsi Polskich w Michniowie.
W tym roku, 12 lipca obchodzona będzie 80. rocznica tragicznych wydarzeń. Program uroczystości jest bardzo bogaty i różnorodny. Poseł Krzysztof Lipiec informuje, że udało mu się zaangażować w obchody rocznicy Fundację Scyzoryki. – Realizują świetny program patriotyczny „Czas Superbohaterów”. Namówiłem ich, by wystąpili do ministra kultury i dziedzictwa narodowego, by w ramach programu „Niepodległa”, pozyskali środki finansowe i przygotowali specjalne wydarzenie dla młodego pokolenia Polaków. Ten cykl się sprawdza. Młodzież jest zaangażowana, aktywnie uczestniczy w wydarzeniu – mówi parlamentarzysta.
Tegoroczne obchody rocznicy Pacyfikacji Wsi Michniów odbędą się między 12, a 14 lipca. Mauzoleum w Michniowie jest muzeum historyczno – martyrologicznym, którego głównym celem jest zachowanie pamięci o 817 spacyfikowanych w czasie II wojny światowej wsiach polskich. Ze względu na znajdujący się na terenie Mauzoleum zbiorowy grób pomordowanych mieszkańców Michniowa, Muzeum jest jednocześnie miejscem Pamięci Narodowej. Od roku 1999 Mauzoleum w Michniowie jest oddziałem Muzeum Wsi Kieleckiej.
Ekspozycja została zaprojektowana w nowoczesny sposób, z wykorzystaniem technologii multimedialnych. Poprzez obraz, dźwięk, światło oraz zapach wprowadza zwiedzających w rzeczywistość II wojny światowej. Na wystawie umieszczono wielkoformatowe zdjęcia, ekrany dotykowe, projektory multimedialne oraz monitory z możliwością wysłuchania relacji świadków tragicznych wydarzeń. Całości dopełnia specjalnie skomponowana dla Mauzoleum muzyka. Trasa zwiedzania na pierwszym piętrze prowadzi przez kolejne sale tematyczne czyli „Wieś przedwojenna”, „II Wojna Światowa”, „Okupacja”, „Terror”, „Eksterminacja” i „Ludobójstwo”.
Oddzielną częścią ekspozycji jest antresola, na której oprócz ekranów dotykowych ze zdjęciami, dokumentami oraz interaktywną mapą miejscowości spacyfikowanych podczas II wojny światowej, zaprezentowano makietę Mauzoleum. W centrum mauzoleum jest sala w całości poświęcona pacyfikacji z lipca 1943 r. Na ścianie zostały umieszczone imiona i nazwiska oraz zdjęcia zamordowanych przez Niemców mieszkańców tej miejscowości.
– Cieszę się, że wiedza o tych tragicznych wydarzeniach jest pokazywana właśnie w taki sposób, że informacje zatrzymują podczas zwiedzania i z pewnością po wyjściu z tego obiektu pozostają we wspomnieniach. Z pewnością przyczyniają się do tego nowoczesne technologie wykorzystane przy tworzeniu wystawy. My współcześni Polacy, tym obiektem oddajemy hołd pomordowanym. Jest to możliwe, dzięki wsparciu finansowemu z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i osobiście pana profesora Piotra Glińskiego – mówi Krzysztof Lipiec.
Z kolei profesor Piotr Gliński podczas wizyty w Michniowie podkreślał dużą rolę, jaką w stworzeniu instytucji odegrał świętokrzyski parlamentarzysta. – Z posłem Krzysztofem Lipcem mam okazję współpracować na bieżąco. Ta współpraca dotyczy między innymi świętokrzyskich pomników historii, Muzeum Narodowego w Kielcach, a także Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. On dba, byśmy byli obecni w regionie, wskazuje pewne ważne kierunki działań, co jest istotne dla nas, a przede wszystkim w ten sposób dobrze wypełnia swój parlamentarny obowiązek – mówił minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, w obecnym kształcie zostało otwarte dla zwiedzających 8 maja 2021 r. Budynek zaprojektowany przez pracownię Nizio Design International przyjął postać domu-chaty, który w miarę przemieszczania się po ekspozycji ulega defragmentacji. Głównymi materiałami wykorzystanymi we wnętrzu Mauzoleum są sczerniałe, spalone, zaimpregnowane drewno, beton ze strukturą desek oraz stal. Przed Budynkiem Mauzoleum znajduje się zbiorowy grób zamordowanych w 1943 roku oraz rzeźba Wacława Staweckiego „Pieta Michniowska”.
W pozyskanie funduszy na zakończenie, trwającej kilka lat, budowy placówki zaangażowany był Krzysztof Lipiec, poseł Prawa i Sprawiedliwości. Pieniądze na inwestycję przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. – O tragicznych wydarzeniach w Michniowie dowiedziałem się w domu rodzinnym od mojego ojca, żołnierza Podziemnego Państwa Polskiego. W czasie kiedy wzrastałem, rzadko przekazywano wiedzę na temat regionalnych działań patriotycznych. Potem w ciągu całego życia, wiele razy odwiedzałem to miejsce, myślałem co zrobić, żeby upamiętnić tych którzy zginęli, żeby pamięć o nich przetrwała, ponieważ pamięć historyczna jest niezmiernie ważna – mówi poseł Krzysztof Lipiec.
Parlamentarzysta dodaje, że trudno sobie wyobrazić myślenie o przyszłości Polski, bez odnoszenia się do przeszłości. Przypomina, że w 2017 roku, Sejm Rzeczpospolitej Polskiej ustanowił nowe święto państwowe. 12 lipca jest Dniem Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. To symboliczna data upamiętniająca masowy mord ludności cywilnej we wsi Michniów, dokonany przez niemieckich okupantów. Wieś została spacyfikowana 12 i 13 lipca 1943 roku, a powodem miała była pomoc udzielona przez mieszkańców tej miejscowości żołnierzom Armii Krajowej. W czasie dwudniowej pacyfikacji zginęło co najmniej 204 mieszkańców Michniowa (102 mężczyzn, 54 kobiety i 48 dzieci w wieku od 9 dni do 15 lat), w większości spalonych żywcem. Dziewięć osób zostało aresztowanych i wywiezionych do obozu KL Auschwitz. Ponadto 18 kobiet zostało wysłanych na roboty przymusowe do Rzeszy. Cała wieś została doszczętnie spalona.
Krzysztof Lipiec przypomina, że w sumie na polskich ziemiach spacyfikowano ponad 800 wsi. – Nie możemy zapomnieć o ofierze złożonej przez naszych przodków. To oni walczyli o wolność, to oni oddawali życie, to dzięki nim, dziś żyjemy w wolnej Polsce – podkreśla parlamentarzysta.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, profesor Piotr Gliński, który brał udział w otwarciu michniowskiego Mauzoleum podkreślał, że nasza Ojczyzna wiele zawdzięcza polskiej wsi.
– Polska nie przetrwałaby w tych najtrudniejszych okresach, między innymi w czasie II wojny światowej, gdyby nie pomoc polskiej wsi. Wieś pomagała przekazując racje żywnościowe, była zaangażowana w walkę z okupantem. Dzięki działaczom ruchu ludowego dbano o edukację, kulturę i tradycję. Dlatego właśnie polska wieś stała się przedmiotem eksterminacji, była niszczona w sposób celowy. Ważne jest, żeby o tych wydarzeniach przypominać – mówił profesor Piotr Gliński.
Przypomina o tym właśnie Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. – Ważne było, żeby tego typu działania były zinstytucjonalizowane. Stąd nasze wsparcie przy budowie siedziby Mauzoleum, wsparcie państwa i rządu, prowadzącego politykę historyczną, którą zapoczątkował świętej pamięci prezydent Lech Kaczyński. To polityka nowej jakości. Zaczęło się od utworzenia Muzeum Powstania Warszawskiego. W czasach PRL mieliśmy do czynienia z zakłamaniem historycznym. Również w początkach III RP nie przywiązywano wielkiej wagi do tego, dlatego my musimy wzmacniać pamięć historyczną, między innymi poprzez działalność takich instytucji, jak Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich – wyjaśniał minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Profesor Piotr Gliński mówiąc o Mauzoleum określił je, jako znakomitą realizację projektu świetnego twórcy, jakim jest architekt, rzeźbiarz i mecenas kultury, Mirosław Nizio.
Zwiedzanie Mauzoleum rozpoczyna się w Domu Ciszy, w którym eksponowane są urny z ziemią z niektórych spacyfikowanych miejscowości w Polsce. Z głośników słyszymy nazwy kilkuset wsi poddanych represjom podczas II wojny światowej.