Zdjęcia: Muzeum Narodowe w Kielcach/Facebook

Na początku przyszłego roku rozpocznie się modernizacja nowej siedziby muzeum Stefana Żeromskiego w Kielcach. Zakończenie inwestycji, której koszt wyniesie ponad 57 mln zł, planowane jest na 2028 rok.

Muzeum, które jest odziałem Muzeum Narodowego w Kielcach, powstanie w dawnej willi dyrektora Gimnazjum Rządowego, w którym uczył się Stefan Żeromski. Inwestycja obejmie zarówno modernizację zabytkowej części, jak i budowę nowych przestrzeni edukacyjnych, ekspozycyjnych i konferencyjnych.

Nowy kompleks muzealny będzie się składał z trzech budynków. Oprócz willi i podziemnej części ekspozycyjnej w nowoczesnym pawilonie konferencyjnym znajdą się studio nagrań, sala edukacyjna i magazyny zbiorów, a dawna stróżówka zostanie przekształcona w kawiarnię literacką. Obiekty połączy przeszklony łącznik, a zmodernizowany dziedziniec będzie wykorzystywany jako miejsce wydarzeń kulturalnych.

Robert Kotowski, dyr. Muzeum Narodowego, podkreślił podczas poniedziałkowej konferencji prasowej, że działania budowlane i modernizacyjne stanowią dominującą część tej inwestycji. Dodał, że poza modernizacją, projekt zakłada działania promocyjne, multimedialne oraz podnoszenie kompetencji zespołu, „wpisując się w założenia programu operacyjnego Fenix, nastawionego na rozwój świadomości klimatycznej i społecznej”.

– Naszą ambicją jest stworzenie najnowocześniejszego oddziału literackiego w Polsce poświęconego Stefanowi Żeromskiemu. Chcemy wyznaczyć nowe standardy ekspozycyjne i technologiczne w muzealnictwie biograficznym – zaznaczył Kotowski.

W willi dyrektora gimnazjum powstanie nowa ekspozycja stała z wykorzystaniem technologii immersyjnych. W podziemiach znajdzie się sala wystaw czasowych i przestrzeń multimedialna.

– Projekt zakłada odejście od tradycyjnej wystawy biograficznej Stefana Żeromskiego na rzecz ekspozycji skupiającej się na jego kwestiach ideowych i sposobie pisania. Będziemy chcieli przybliżyć dzisiejszemu odbiorcy twórczość pisarza, przez pryzmat epoki w której żył i tworzył – powiedziała kierownik muzeum Sylwia Zacharz.

Oprócz dwóch nadchodzących wystaw czasowych (poświęconych związkom Żeromskiego z Zakopanem oraz jego relacjom ze Skamandrytami), jednym z kluczowym elementem całego projektu jest współpraca międzynarodowa z Muzeum Dom Wiktora Hugo w Paryżu, mająca na celu wymianę doświadczeń i popularyzację postaci Żeromskiego za granicą.

Magdalena Klamka, z-ca dyr. Muzeum Narodowego, podkreśliła, że projekt wprowadza nową ofertę edukacyjną, obejmującą ponad 70 lekcji muzealnych skierowanych do różnych grup, w tym rodzin z dziećmi i osób z niepełnosprawnościami, dzięki nowej, w pełni dostosowanej do ich potrzeb infrastrukturze.

Kotowski poinformował, że zakończenie inwestycji planowane jest na 2028 rok. Całkowity koszt realizacji projektu wyniesie ponad 57 mln zł, z czego 36,2 mln zł to fundusze europejskie, a reszta to środki Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz samorządu województwa.

Nowe muzeum będzie kontynuacją działalności istniejącej placówki upamiętniającej pisarza, mieszczącej się obecnie po przeciwnej stronie ulicy Jana Pawła II w zabytkowym budynku dawnego Gimnazjum Rządowego. Muzeum Żeromskiego w Kielcach działa od 1965 roku i posiada m.in. unikalne nagranie głosu pisarza oraz liczne rękopisy, listy i pierwsze wydania jego utworów.

Sejm ustanowił rok 2025 Rokiem Stefana Żeromskiego z okazji 100. rocznicy jego śmierci.

Stefan Żeromski urodził się 14 października 1864 r. w Strawczynie koło Kielc w zubożałej rodzinie szlacheckiej Wincentego Żeromskiego herbu Jelita i Józefy z Katerlów herbu Poraj. Wychował się w Ciekotach w Górach Świętokrzyskich. W Kielcach uczęszczał do Męskiego Gimnazjum Rządowego. To właśnie krajobrazy, ludzie i realia społeczne Kielecczyzny odcisnęły silne piętno na jego twórczości – stały się tłem wielu jego dzieł. Obserwacje i doświadczenie z kieleckiego gimnazjum wykorzystał później m.in. w „Syzyfowych pracach”. Nauczyciela Antoniego Gustawa Bema uwiecznił tam jako profesora Sztettera.