Rozgrywki ekstraklasy piłkarskiej „to istotny strumień wartości dodanej w polskiej gospodarce w wysokości 1,7 mld zł rocznie” – wynika z raportu firmy doradczej PwC „Ekstraklasa – kibice, kluby i miasto, miliardowe wspólne korzyści”.
Jak podkreślają autorzy raportu, dzięki działalności najwyższej ligi piłkarskiej utworzonych i utrzymywanych jest w Polsce około 9,3 tys. miejsc pracy, a dochody podatkowe państwa zasilane są w ciągu roku kwotą 594 mln zł.
Podstawę do oszacowania wartości dodanej generowanej w polskiej gospodarce przez PKO Bank Polski Ekstraklasę stanowił połączony efekt wydatków kibiców w związku uczestnictwem w meczach i rocznych wydatków klubów. Te ostatnie w sezonie 2024/25 wyniosły 1,1 mld zł, co przełożyło się na wartość dodaną generowaną w polskiej gospodarce po stronie klubów w kwocie 948 mln zł. Ponadto na podstawie badania przeprowadzonego wśród kibiców określono roczny poziom ponoszonych przez nich kosztów uczestnictwa w meczach (z wyłączeniem kosztów biletów i karnetów, ujętych w wyliczeniach po stronie przychodów klubowych) na ponad 715 mln zł.
„Ekstraklasa ma znaczący wpływ na polską gospodarkę, stymulując konsumpcję poprzez wydatki kibiców i klubów, co przekłada się na rozwój lokalnych biznesów w miastach, w których zlokalizowane są te drużyny. Kluby piłkarskie są także ambasadorami swoich miast, zwiększając ich rozpoznawalność i przyciągając turystów, ale również wpływają na wzrost zatrudnienia” – podkreślił cytowany w komunikacie główny doradca ekonomiczny PwC Polska Witold Orłowski.
Jak wynika z przeprowadzonego przez PwC badania ankietowego, statystyczny kibic ekstraklasy wydaje w związku z uczestnictwem w meczu swojej drużyny ok. 227 zł. Składa się na to m.in. 55 zł na produkty spożywcze, napoje i usługi gastronomiczne, 61 zł na transport i 91 zł na inne wydatki związane z meczem (z pominięciem kosztów zakupu biletów i karnetów, które zostały uwzględnione w analizie w przychodach klubów).
Według PwC rozgrywki Ekstraklasy przyczyniają się do stworzenia i utrzymania niemal 9,3 tys. miejsc pracy. Składa się na to 4,7 tys. stanowisk stworzonych dzięki działalności klubów oraz 4,6 tys. miejsc pracy wytworzonych w związku ze zwiększoną aktywnością ekonomiczną kibiców i ich wydatkami.
„Raport pokazuje, że choć rozgrywki PKO Bank Polski Ekstraklasy kręcą się wokół piłki, mają potężny ekonomiczny wpływ na różne sfery życia w naszym kraju. To wpływ na polskie PKB na poziomie 1,7 mld zł rocznie, przy jednoczesnym zwiększaniu przychodów podatkowych państwa w ciągu roku o niemal 0,6 mld zł. Co szczególnie istotne, aż 9,3 tys. osób zyskuje zatrudnienie dzięki całej maszynie, która towarzyszy zmaganiem 18 klubów na boiskach Ekstraklasy” – podkreślił Marcin Animucki, prezes zarządu Ekstraklasy SA.
Klub, który przoduje pod względem wartości dodanej, to Legia Warszawa, dysponująca największym budżetem w lidze. Odpowiadała za ponad 18,4 proc. wartości dodanej całej Ekstraklasy w trakcie jednego roku, czyli 306,8 mln zł. Na drugim miejscu znalazł się Lech Poznań z blisko 206,7 mln zł wartości dodanej (12,4 proc. całej ligi), na trzecim zaś Pogoń Szczecin (141,6 mln zł, 8,5 proc.).
Jak napisano w raporcie, pod względem udziału wartości dodanej w PKB miast, w których znajdują się kluby Ekstraklasy, najwyżej plasuje się Zagłębie Lubin, które generuje 1,2 proc. PKB Lubina. Następny w klasyfikacji jest Górnik Zabrze z udziałem na poziomie 0,8 proc. PKB Zabrza. Kolejne miejsca zajmują Raków Częstochowa, Korona Kielce i Stal Mielec, których wkład w PKB swoich miast oscyluje wokół 0,4 proc. PKB.
Mecze piłkarskie przyciągają dużą liczbę widzów, budując przy tym rozpoznawalność miast. Ruch turystyczny związany z meczami Ekstraklasy w sezonie 2024/25 sięgnął według szacowań ekspertów PwC Polska ponad 1,8 mln osób, z czego ponad 450 tys. stanowiły wyjazdy osób mieszkających poza regionem, w którym odbywa się mecz.
Oznacza to, że kibice podróżujący na mecze stanowili 11 proc. uczestników wszystkich sportowych imprez masowych w 2023 roku i blisko 2,5 proc. wszystkich prywatnych wyjazdów turystycznych Polaków w tym samym okresie. Jak wyliczyli eksperci PwC, łącznie ruch turystyczny związany z meczami generował popyt o wartości ponad 530 mln złotych – równowartość blisko 5 proc. wydatków Polaków na usługi związane z rekreacją i turystyką w 2023 roku.
Autorzy raportu uważają, że „uspójnienie zasad w zakresie wydatkowania środków publicznych przez kluby Ekstraklasy mogłoby się przyczynić do zwiększenia transparentności, budowania zaufania wśród interesariuszy i wzmocnienia pozycji na rynku. Na podstawie wymiany doświadczeń i dyskusji pomiędzy klubami, możliwe byłoby opracowanie katalogu dobrych praktyk wskazujących najbardziej efektywne sposoby wydatkowania środków publicznych – np. w kontekście inwestycji w infrastrukturę stadionową, rozwój akademii czy edukację i profesjonalizację kadry menedżerskiej”.
Innym zaleceniem jest wprowadzenie zachęt, które skłaniałyby firmy prywatne do inwestowania w sport i kulturę poprzez możliwość ujęcia takich wydatków w kosztach uzyskania przychodów, co mogłoby doprowadzić do zwiększenia zaangażowania kapitału prywatnego w finanse klubów i dywersyfikacji struktury rynku sponsoringowego w Polsce
