Ponad miliard sto milionów złotych wyniesie na koniec 2021 roku dług Kielc. Czy rozwój miasta na kredyt w końcu odbije się nam czkawką? A może sytuacja nadal jest opanowana, „ bo przecież inni też się zadłużają”?  Jak Kielce wypadają na tle innych miast wojewódzkich? Niestety, nie najlepiej.

Konieczność zaciągania kredytów zawsze tłumaczona jest w ten sam sposób: „Bez pożyczek nie stać nas inwestycje, a przecież chcemy żyć w nowoczesnym mieście”. Niestety, Kielce już od kilku lat należą do miast wojewódzkich o najwyższym poziomie długu (w relacji do dochodów).

Porównaliśmy sytuację finansową Kielc z budżetami Rzeszowa, Lublina, Opola, Olsztyna i Torunia. Zestawiliśmy plany inwestycje oraz zadłużenie dług w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

Rzeszów

Liczba mieszkańców:  196 821

Budżet: 1 mld 797 mln zł

Deficyt: 132,5 mln zł

Inwestycje: 366 mln zł (20,3 proc.)

Zadłużenie:  1 mld 2 mln zł  – 61 proc.  w stosunku do dochodów

Dług na mieszkańca: 5 080 zł

Spośród prawie 1,8 mld zł w budżecie Rzeszowa, około 360 mln zł przeznaczono na inwestycje. Deficyt zaplanowano na poziomie 132,5 mln zł, a zadłużenie miasta pod koniec roku ma wynieść miliard złotych.

Ponad 21 mln zł przekaże Rzeszów na gospodarkę mieszkaniową. W planach ma między innymi rewitalizację podwórek i przestrzeni między blokami na osiedlach: Andersa, Grota Roweckiego i Śródmieście.

Miasto zamierza budować żłobki. Powstaną na nowych, zabudowanych obszarach. Ciekawym pomysłem jest wykorzystanie przy tym technologii budownictwa modułowego. Dzięki temu niektóre obiekty, między innymi na osiedlu Budziwój, będą gotowe w ciągu roku. Inwestycji doczekają się również trzy inne dzielnice Rzeszowa.

Ponadto nasi południowi sąsiedzi planują rozbudowę Strefy Płatnego Parkowania o system opomiarowania liczby miejsc parkingowych – 4,8 mln zł. Miasto będzie również uzbrajać tereny inwestycyjne – Rzeszów-Dworzysko. Wyda na to 350 tys. zł.

Olsztyn

Liczba mieszkańców:  171 853

Budżet: 1 mld 596 mln zł

Deficyt: 97.8 mln zł

Inwestycje: 343 mln zł (21,8 proc.)

Zadłużenie: 422 mln zł  – 28 proc.  w stosunki do dochodów

Dług na mieszkańca: 2 455 zł

W budżecie Olsztyna na 2021 rok po stronie wydatków zapisano niemal 1,6 mld zł, natomiast po stronie dochodów prawie 1,5 mld zł. Deficyt został ustalony na nieco ponad 97,8 mln zł.

W Olsztynie, pod względem inwestycyjnym ogromną część budżetu pochłania rozbudowa reaktywowanego w 2015 roku systemu komunikacji tramwajowej. W tym roku na ten cel przeznaczono ponad połowę planowanych funduszy – 192 mln zł! Ponadto miasto zamierza kupić nowe tramwaje za około 33 mln zł.

W stolicy województwa warmińsko-mazurskiego będą realizowane także zdecydowanie mniejsze zadania, jednak wpływające na poprawę estetyki miasta. Sto tys. zł  zostanie zabezpieczone na rewitalizację zabytków. Fundusze przydzielane w formie dotacji są przeznaczone na remont zabytkowych budynków w centrum miasta.

Opole

Liczba mieszkańców:  128 012

Budżet: 1 mld 409 mln zł

Deficyt: 228 mln zł

Inwestycje: 398 mln (28 proc.)

Zadłużenie:  517 mln – 44 proc. w stosunku do dochodów

Dług na mieszkańca: 4 038 zł

Budżet Opola w 2021 roku zamyka się kwotą 1 mld 409 mln zł. Wydatki inwestycyjne ustalono na poziomie 398 mln zł. Zadłużenie pod koniec roku dojdzie do 517 mln złotych, czyli będzie stanowić około 44 proc. planowanych dochodów.

Oprócz potężnych inwestycji komunikacyjnych, budowy ulic i nowych ośrodków sportowych, w Opolu kontynuowany będzie między innymi program rozwoju placów zabaw, na który w przyszłym roku przewidziano ponad 1,6 mln zł. Ponadto w budżecie znalazły się dwa mln zł na przyłączenie budynków do sieci ciepłowniczej. Opole inwestuje także w wykup i uzbrajanie nieruchomości. W tym roku na ten cel przeznaczono 4 mln zł.

Aby ułatwić komunikację z urzędem, miasto zainwestuje w tak zwaną Platformę Mobilnych Usług Publicznych Opole Plus. Aplikacja ma zapewnić dostęp do większości usług miejskich, takich jak opłaty parkingowe, kupno biletów komunikacji miejskiej, wejściówek do miejsc kultury, sportu i rekreacji. Umożliwi też wypożyczanie książek w miejskich bibliotekach oraz wyśle powiadomienia o promocjach i wydarzeniach. Przygotowanie programu ma kosztować 5,4 mln zł.

Toruń

Liczba mieszkańców:  201 106

Budżet: 1 mld 395 mln

Deficyt: 43 mln zł

Inwestycje: 238 mln zł  (17 proc.)

Zadłużenie 1 mld 137 mln  – 84 proc. w stosunku do dochodów

Dług na mieszkańca: 5 653 zł

Tegoroczny budżet  Torunia – jak informują władze tego miasta – będzie stał pod znakiem oszczędności. Ograniczenia wprowadzone w różnych sferach funkcjonowania – wynagrodzeniach w administracji samorządowej, komunikacji miejskiej, utrzymaniu, oświetleniu i oczyszczaniu dróg oraz wydatkach na promocję. Łącznie zaoszczędzono w ten sposób około 38 mln zł.

Na wydatki majątkowe przeznaczono 238 mln zł około 60 mln zł mniej niż w latach 2020 i 2019. Około 30 proc. funduszy pochłoną inwestycje drogowe. Na poprawę infrastruktury przystanków autobusowych przeznaczone zostanie ok. 4,5 mln zł, na budowę parkingów Park&Ride wraz z drogami dojazdowymi – 5 mln zł, plan rozwoju komunikacji rowerowej na terenie miasta Torunia – 1,2 mln zł.

Lublin

Liczba mieszkańców:  339 547

Budżet: 2 mld 833 mln

Deficyt: 117 mln zł

Inwestycje: 585 mln zł  (20,6  proc.)

Zadłużenie: 1 mld 752 mln zł –  64 proc. w stosunku do dochodów

Zadłużenie na mieszkańca: 5 159 zł

Lublin zdecydowanie przewyższa Kielce pod względem liczby ludności oraz wysokości budżetu. Jednak podobnie jak nasze miasto, reprezentuje Polskę Wschodnią  – jeden z najbiedniejszych obszarów w Unie Europejskiej.

Dochody Lublina w 2021 wyniosą 2,72 mld zł, natomiast planowane wydatki 2,83 mld zł, w tym wydatki inwestycyjne blisko 586 mln zł. Priorytetem dla władz miasta jest poprawa funkcjonowania systemu obsługi komunikacyjnej Lublina. Prawie 40 proc. wydatków majątkowych ma być przeznaczone na budowę i przebudowę dróg. Blisko 30 proc. na wydatki z zakresu transportu zbiorowego. W miejskiej kasie zarezerwowano także fundusze na dotacje do ogrodów działkowych (1,5 mln zł), 1 mln zł na dopłaty do wymiany pieców oraz 450 tys. zł na dotacje dla łapiących deszczówkę.

Lublin, podobnie jak Kielce, promuje się przez sport. W przypadku naszego wschodniego sąsiada fundusze są przeznaczane na… reklamę żużla. Na ten cel zarezerwowane 3,5 mln zł.

Kielce

Liczba mieszkańców:  197 218

Budżet: 1 mld 462 mln

Deficyt: 105 mln zł

Inwestycje: 224 mln zł (14%)

Zadłużenie:  1 mld 060 mln – 78 proc. w stosunku do dochodów

Dług na mieszkańca: 5 374 zł

Jak na tym tle wypadają Kielce? Niestety, nie najlepiej. Zadłużenie miasta – zgodnie z danymi przekazywanymi przez urzędników – może osiągnąć pod koniec roku 1 mld 130 mln zł. Co więcej, obsługa długu dużo nas kosztuje. Tylko w bieżącym roku za odsetki od kredytów zapłacimy 19 mln zł.

(Źródła: GUS, obliczenia własne na podstawie uchwał budżetowych)