Fot. Urząd Marszałkowski

Sejmik Województwa Świętokrzyskiego wyraził w poniedziałek zgodę na współprowadzenie z miastem i gminą Nowa Słupia Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana. W 2023 roku muzeum przyjęło niemal 20 tys. zwiedzających.

Podczas poniedziałkowego posiedzenia sejmiku marszałek woj. świętokrzyskiego Renata Janik przedstawiła projekt uchwały, zgodnie z którym województwo dołoży się do utrzymania placówki, przejmując 70 proc. kosztów. W 2023 roku budżet muzeum wyniósł 980 tys. zł, z czego 423 tys. zł stanowiły dochody własne. W tym roku potrzeby finansowe placówki wzrosły do 1,123 mln zł, a gmina musiała znaleźć brakujące 700 tys. zł na pokrycie kosztów.

Burmistrz Nowej Słupi Andrzej Gąsior, po nieudanej próbie pozyskania współfinansowania od starostwa powiatowego, zwrócił się z prośbą o współpracę do zarządu województwa, który wyraził zainteresowanie. W związku z tą decyzją województwo i gmina będą wspólnie zarządzać instytucją.

W głosowaniu 22 radnych poparło uchwałę, jeden wstrzymał się od głosu.

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi otwarto dla publiczności 29 maja 1960 roku jako oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie.

W 2019 roku rozpoczęła się przebudowa muzeum, która kosztowała blisko 10 mln zł, z czego ponad 7 mln stanowiło dofinansowanie unijne. Nowa wystawa muzealna została oddana dla zwiedzających z końcem 2021 roku. W 2023 roku muzeum przyjęło niemal 20 tys. zwiedzających.

W instytucji przedstawiona została historia żelaza i początków metalurgii w Górach Świętokrzyskich sprzed 2 tys. lat. W muzeum zestawiono ze sobą świat Imperium Rzymskiego oraz panoramę kultury przeworskiej, m.in. rekonstrukcję budynków, w których mieszkali i pracowali ludzie zajmujący się wytopem żelaza w Łysogórach.

Najważniejszym punktem ekspozycji jest stanowisko po starożytnych dymarkach, gdzie prezentowana jest technika budowy starożytnych pieców oraz proces wytopu żelaza w piecach dymarskich.

W Górach Świętokrzyskich na przełomie starej i nowej ery działało centrum hutnicze – jedno z największych w tzw. barbarzyńskiej Europie. W ciągu 50 lat archeolodzy odkryli blisko 400 tys. ziemnych pieców hutniczych, w których przetopiono ponad 8 tys. ton rudy. (PAP)